DOBROĆ BEZ DOGMATU – X CHARSZEWSKI

Tagi

dogmat, Lew Tołstoj, liberalizm religijny, Pro Christo, X. Charszewski, Żydzi

Nie od dzisiaj datuje się spółzawodnictwo pomiędzy nie­wiarą a wiarą (religijną) na polu moralności. Niewiara czyni potężne wysiłki w kierunku wykazania, sposobem doświadczal­nym, zbędności dogmatu, że i bez niego życie moralne jest zu­pełnie możliwe; owszem, że właśnie dopiero wtedy ono roz­kwitnie w całej pełni. Szczególnie szkodliwi są pod tym wzglę­dem romantycy niewiary, którzy nietylko wierzą naprawdę w możliwość moralności bez dogmatu, ale i uważają dogmat za przeszkodę do jej rozkwitu. Według nich bowiem dogmat rozdziela ludzi, kłóci ich między sobą, powoduje wybuchy fa­natyzmu, prowadzi do wojen domowych i międzynarodowych, słowem, zabija w człowieku dobroć, która jest nieodzownym podkładem moralności. Wszak człowieka moralnego określamy jako dobrego. Z takiem pojmowaniem sprawy, naturalnie, łą­czy się niedowiarcza wiara we wrodzoną dobroć natury ludz­kiej; niedowiarcza, gdyż ona zaprzecza skażenia tej natury przez grzech pierworodny. Nie Bóg zatem, Dobroć Najwyższa, lecz natura ludzka sama przez się jest źródłem dobroci w świe­cie ludzkim, a dogmat ją burzy.

NASZ KATOLICYZM.

Tagi

katolicy, liberalizm religijny, Rycerz Niepokalanej, zagrożenia

        Przysłowiową jest nasza powierzchowność. Umiemy wygłaszać doskonałe mowy programowe, pływamy klasycznie na wymuskanych grzbietach frazesów, dajemy się ponosić entuzjazmowi i szybujemy dzielnie pod obłokami – przez pięć minut.

 

Na więcej nas już nie stać. Zniechęcamy się. Opuszczamy ręce. A tymczasem daleko więcej domaga się od nas sztuka życia, życia chrześcijańskiego i katolickiego.

 

Od twierdzenia przejdźmy do faktów.

 

– Odmawiam co dzień pacierz (rano czasem nie zdążę, bo się śpieszę; a niekiedy wieczorem jestem zmęczony śmiertelnie). Uczęszczam co rok do Sakramentów św. owszem, czasem i więcej razy w roku. Co niedzielę jestem na Mszy św., choć prawda czasem zaśpię, albo jestem słaby. Wtedy słucham Mszy przez radjo. Poszczę w każdy piątek sumiennie, ba, nawet w suchedni i nakazane wigilje, jeśli tylko zauważę w kalendarzu.

Słowem, spełniam przykazania Boże i kościelne. A więc jestem katolikiem wzorowym. Bo czegóż jeszcze mogłoby mi nie dostawać?

Podobne rozumowanie można nieraz usłyszeć, a jeszcze częściej możnaby ujrzeć, gdybyśmy mieli możność odgadywania ludzkich myśli.

Ale na mówieniu pacierza, chodzeniu na Mszę św. i zachowywaniu postów nie kończą się jeszcze obowiązki chrześcijańskie.

Spójrzmy więc, jak ten chełpiący się swą katolickością brat nasz postępuje w innych wypadkach, przejawach życia.

ZASTAŁ ICH ŚPIĄCYCH

Tagi

katolicy, liberalizm religijny, Męka Pańska, Rycerz Niepokalanej

katolicyzm to nietylko dreszcz uniesień i rozkoszy mistycznych, ale zbiór zasad, prawd, do których muszę dostosować swe życie, choćby mię to niewiedzieć wiele miało kosztować.

           Ustał już dzienny zgiełk i gorączka przedświąteczna. Ciemna noc puszystemi skrzydły otuliła święte miasto Jeruzalem wraz z mrowiem ludu nadciągłego ze wszystkich stron na uroczyste święto Paschy.

 

            Powoli gasną światła, opodal miasta, dziwnie smutno szumią drzewa oliwne. Gdy księżyc wyjrzy spoza postrzępionych chmur, widać klęczącą postać mężczyzny. To Jezus. Na bladej Jego twarzy maluje się bój i przerażenie. Pada na twarz i modli się gorąco. Ciałem Jego wstrząsa dreszcz gwałtowny, z piersi wyrywa się jęk modlitewny, gorący, błagalny. Bowiem stanęły przed Nim grzechy całego świata, od grzechu pierwszych rodziców i zbrodni Kaina począwszy, aż do ostatniego człowieka przy końcu świata. Wszystkie zbrodnie, występki, cała ohyda ludzkich dusz, potworność i obrzydliwość nikczemnych serc.

A to wszystko idzie ku Niemu, jak wstrętna lawina, pokrywa Go, zalewa, przygniata nieznośnym ciężarem. „Ojcze – woła błagalnie – jeśli można, niech odejdzie ode mnie ten kielich, wszakże nie jako ja chcę, ale jako Ty”.

Wstał z klęczek i zaszedł do uczniów, których zostawił w bliskości, polecając im czuwać i modlić się.

I znalazł ich śpiących… Zabolało Go serce na ten widok. Budzi ich więc delikatnym wyrzutem, a potem wraca na poprzednie miejsce.

 

O ŹRÓDŁACH NIEWIARY cz. III

Tagi

Index, liberalizm religijny, niewiara, wolność religijna

4.

 

Celem wyświetlenia przyczyn ignorancyi religijnej zwrócimy jeszcze uwagę na kilka bardzo znamiennych w tym względzie szczegółów[1]. Ludzie niewierzący zamykają rozmyślnie oczy na światło wiary, a szukają raczej z umysłu tego wszystkiego, co ich fałszywe przekonania więcej zakorzenić i w pozory prawdy przyoblec jest w stanie. Dowodem tego najpierw metoda w uprawianiu umiejętności. Istnieją systemy, niby filozoficzne, które z ignorowania prawd porządku wyższego zrobiły teoryę, jak pozytywizm, agnostycyzm, sensualizm[2]. Tu należy szukać powodu pogardy dla metafizyki, będącej jednym z najznamienitszych rysów wieku XIX. Bo ścisły istnieje związek między metafizyką, a etyką; z metafizyką dana jest prawdziwa i zupełna etyka, ona jest poglądem życiowym, nadaje życiu kierunek. Filozofia antymetafizyczna wypada po myśli zepsutej natury ludzkiej, nielubiącej hamulca na swe namiętności i za leniwej do badania tego, czego zmysłami ująć nie można. Nic dziwnego, że ludzie w lot rozchwytują hasła, które głoszą: »Człowiek z ziemi wzięty, na ziemi żyjący i z niej soki żywotne czerpiący, ku ziemi też jedynie wzrok swój kierować powinien; wszelkie zakusy w krainę pozaświatową, w dziedzinę idei i ideałów są mu surowo wzbronione, gdyż byłoby to powrotem do minionej już na zawsze teologicznej epoki ludzkości«[3].

WOLNOMYŚLNOŚĆ, CZYLI RELIGIJNY LIBERALIZM.

Tagi

Barthe, liberalizm religijny, wolnomyślność, wolność religijna, zagrożenia

Niespełna 100 lat później wrogowie Kościoła ustanawiają błędne wolności prawem każdego człowieka.

Wolnomyślni twierdzą, że w kwestjach religijnych każdy może myśleć i wierzyć, jak mu się podoba; że więc może wyznawać ateizm, panteizm, materjalizm, darwinizm, sceptycyzm, w ogóle, jakiekolwiek błędne wyznanie religijne. Idąc dalej w tym systemie i opierając się na tej zasadzie, twierdzą, że każdemu przysługuje prawo nie tylko myśleć i wierzyć, jak mu się podoba, lecz także głosić te zasady i rozszerzać je pismami, książkami; dalej, że w każdem uporządkowanem społeczeństwie wolność sumienia i nabożeństwa powinna być zastrzeżona każdemu odpowiedniemi prawami. Takie twierdzenie prowadzi jednak do błędów i sprzeciwieństw, które już wyżej zbijaliśmy. System ten pożałowania godny i naganny ma także inne jemu właściwe sprzeciwieństwa.

 

1. Sprzeciwieństwa właściwe wolnomyślności.

 
1. W pytaniu, dotyczącem szczęścia mojego lub mej rodziny, szczęścia moich najbliższych, odrzuciłbym z odrazą zdanie, że mogę postępować wyłącznie podług mego zdania, nie oglądając się bynajmniej na sąd i na przekonanie ludzi bardzo rozsądnych i szanownych. Jednakże, jako wolnomyślny, mógłbym tak postąpić w kwestjach religijnych; mógłbym wybrać z nich tylko to, co mi się podoba, nie zważając bynajmniej na roztropne i gruntownymi dowodami poparte przekonanie ludzi, którzy się takiemi kwestjami bardzo poważnie zajmują i dla tego mogą je najlepiej osądzić: pierwsza sprzeczność.

BEZDOGMATYCZNY CHRYSTJANIZM

Tagi

dogmat, liberalizm religijny, modernizm, Pius X

       Najliberalniejszy kierunek współczesnej protestanckiej teologji twierdzi, że istota chrystianizmu tkwi w nauce moralnej Jezusa, jaka była ogłoszona przezeń, np. w kazaniu na górze, a żadnych naogół nie postawił On zasad wiary.

 
Wystarczy przypomnieć sobie niektóre ustępy Ewangelji, aby przekonać się o bezpodstawności tych twierdzeń. Np. formuła chrztu jasno wyraża zasadę wiary o Trójcy Św., lub słowa Jezusa: >>Ja i Ojciec jedno jesteśmy<<. >>Kto wierzy we Mnie, tego Ja wskrzeszę w ostatni dzień<<. >>To jest Ciało moje, to jest Krew moja<<. >>Komu odpuścicie grzechy, są im odpuszczone<< i t. d. W tych i innych miejscach Ewangelji zawarte są główne dogmaty chrystjanizmu.

 

Modernizm.

 

Wielu mniema, że potępienie modernizmu przez papieża Piusa X jest wtrącaniem się Kościoła do estetycznych potrzeb współczesnego człowieka. Jest to zapatrywanie błędne.

Liberalizm religijny w obec rozumu

Tagi

ks. Stanisław Załęski, Leon XIII, liberalizm religijny, nauka, nieomylność Kościoła, zagrożenia

Ojciec św. Pius IX potępił błędy utrzymywane przez tzw. liberalnych katolików.

Sprzeciwia się temu nadnaturalnemu pojęciu wiary tak zwany liberalizm religijny, albo co u nas przynajmniej na jedno wychodzi, katolicyzm liberalny, któremu przeważna część inteligencyi polskiej, zwłaszcza mężczyzn do pewnego stopnia hołduje. Otóż nic nie jest bardziej niemądrego i nielogicznego, jak ten katolicyzm liberalny, który to powiada: „o ja jestem katolikiem ale niepodoba mi się to, albo owo.” Słuchajcie mnie bracia – w wierze naszej św. katolickiej jest wszystko tak ściśle, loicznie złączone, że skoro odrzucisz jeden dogmat, zaprzeczysz jednej prawdzie moralnej, to siłą tej samej loiki odrzucić musisz wszystko. Całokształt wiary św. to jak przesliczna gotycka świątynia; usuń, wyrzuć choćby jeden filar, a cała budowa runie. Tak z wiarą. Powiadasz: „jestem katolikiem, ale nie podoba mi się spowiedź; dobra dla dzieci, kobiet i prostaków, dla mnie skończonego, mądrego człowieka nie potrzebna”. Ktoś drugi powie: „mnie się nie podobają posty; udzie słabi, żołądki chore, drożyzna wielka nieraz i w święta paska przyciągnąć trzeba, co tu o postach rozprawiać”. Ktoś trzeci wielki sawant zapyta: „po co te nabożeństwa wystawne, ornaty, świece i kwiaty na ołtarzach, muzyki i śpiewy – to dobre dla ludu, ale człowiek wykształcony w cichości i skupieniu pragnie się pomodlić”. Pytam, jaką loiką to twierdzisz? Jeżeli nauka Kościoła katolickiego muli się co do spowiedzi świętej, i dobrych uczynków, to któż ci zaręczy, że ona się nie myli co do dogmatu o Trójcy św. albo o bóstwie Chrystusowym? Jeżeli Kościół omylny w jednem to we wszystkiem, semel mendax semper mendax. Więc albo wszystko przyjmij i wierz jak i co Kościół uczy, albo wszystko odrzuć – to wtenczas będzie loika. Ale przyjmować jedno, odrzucać drugie, dzisiaj to twierdzić czemu się wczoraj przeczyło, zmieniać przekonania i zdania religijne jak rękawiczki, to rzecz niemądra, niegodna rozumnego człowieka. I dlatego od was, którzy te karty czytacie, niczego nie żądam tylko jednej rzeczy: loiki i jeszcze loiki, a będziecie katolikami prawymi bez tego nieszczęsnego ale.