Ułomki z życia O. Wenantego Katarzyńca franciszkanina cz. XVII

Tagi

choroba, cierpienie, cnoty, dobry przykład, Komunia św., miłosierdzie, miłość, o. Wenanty, spowiedź

Serce dla najnieszczęśliwszych.

Krótki to będzie rozdział, ale pełen heroizmu, właściwego tylko świętym.

O. Wenanty, przy tylu pracach na klerykacie i w kościele i w prasie, potrafił jeszcze znaleźć chwilkę czasu, by okazać serce tym najnieszczęśliwszym, których ogół ludzki jak najdalej od siebie odpycha. Z wielkiem zamiłowaniem niósł posługi duchowne chorym, kalekom, zarażonym…

Pamiętam, jak wyrywał się dla spowiadania „pewnych osób” – ukrywał jednak wielkość swego poświęcenia i bohaterskiego samozaparcia. Teraz, po jego świątobliwej śmierci, wychodzi dopiero wszystko na jaw. Choć właściwie nie wszystko: nieszczęśliwe bowiem istoty, które korzystały z jego samarytańskiej pomocy, przeważnie już powymierały – były to przecie storturowane cierpieniami napół trupy…

Coś nie coś szczegółów jednak podchwyciłem:

Ułomki z życia O. Wenantego Katarzyńca franciszkanina cz. XVI.

Tagi

cnoty, o. Wenanty, pokora, praca, spowiedź

Pracuje wiele.

Aby zrozumieć, jak wiele pracy miał O. Wenanty  na stanowisku Magistra we Lwowie, należy pamiętać, że aczkolwiek na początku był tam tylko Nowicjat, to jednak po roku przybyła filozofia, po trzech – teologia, Nowicjat zaś pozostawał nadal. Napływali wciąż kandydaci  nowi i to prawie zawsze z rozmaitemi w nauce brakami: były to bowiem lata pełnej wojny, gdy O. Wenanty urzędował i z powołaniami bieda była ogromna… Bolał nad tem nasz O. Magister, tem bardziej, że przewidywał, jak bardzo potrzebni będą pracownicy Pańscy na niwie serc ludzkich, okropnie zachwaszczonych przed dziką, długotrwałą wojnę. Godził się tedy na przyjmowanie chłopców nie zupełnie przygotowanych, sam ich dokształcał sumiennie – ale co go to pracy kosztowało!

Wspomniany już niejednokrotnie O. Henryk, gdy na zastępstwo niedomagającego O. Wenantego naznaczony został, tak o tej pracy pisze:

– Przekonałem się wówczas, jak bardzo pracował O. Wenanty. Prócz ćwiczeń pobożnych i innych zajęć wspólnych, uczyć musiał kleryków nie tylko reguły, konstytucji, liturgji, Brewiarza, ale jeszcze prawie z każdym osobno obrabiał jakąś klasę gimnazjalną, bo O. Marjan  Sobolewski, prowincjał, przyjmował na nowicjat kandydatów z różnych klas i zakładów. Gdym tego zakosztował, poszedłem do O. Prowincjała i doniosłem mu, że to zabije O. Wenantego: toć on chwili wolnej nie ma! Wysila się, naucza i słabnie! – Sam zaś O. Wenanty nigdy o tem ani słowa nie mówił, nie żalił się, nie skarżył, tylko cicho, cierpliwie pracował.

Tyle O. Henryk. Ja sam pamiętam, że był czas, gdy uczył nie tylko przedmiotów zakonnych na Nowicjacie i klasy tak przerabiał, ale nas już starszych: etyki, filozofii i języka greckiego. Nike wiadomo zaiste, czemu się bardziej dziwić: czy pracy czy zdolnościom!

Święty Józef – Patron modlitwy

Tagi

cnoty, Głos Karmelu, Jezus Chrystus, modlitwa, Najświętsza Maryja Panna, nauczyciel, nauka, Opatrzność Boża, wola, św. Józef, św. Teresa od Jezusa

W życiu codziennym o jednym najczęściej zapominamy: podnosić dusze do Boga, czyli modlić się. Nawet duszom prawdziwie pobożnym lub życiu kontemplacyjnemu oddanym zdarza się, że łatwiej obracają się w kółku przeróżnych roztargnień, niż w ciasnem kole wewnętrznego skupienia i podniesienia ducha do boskich rzeczy. Podczas gdy ludzie wśród gwaru świata żyjący nie skarżą się nigdy na roztargnienie w modlitwie, bo – nie wiedzą nawet co znaczy się dobrze modlić – dusze do doskonałości dążące i szczerze spragnione złączenia z Bogiem, nad jednem ubolewają i na jeden niedostatek się skarżą. – „Nie umiem się modlić, – zaledwie staram się skupić, myśl o Bogu przesłaniają mi roztargnienia, w postaci myśli, obrazów, zajęć które nic wspólnego na razie nie mając z modlitwą, jak rój much uprzykrzonych ciągle kręcą się koło głowy”. Na pociechę tych dusz Boga spragnionych powiedzmy, że ich roztargnienia więcej są podobne do roju pszczół, z których każda ma wprawdzie żądło bolesne, lecz również każda niesie słodycz miodu. Wola modlitwy z pracą usuwania roztargnień jest jak miód, który chowają pszczółki w ulu, a dusze w głębi swego wnętrza.

Rada św. Teresy od Jezusa                                             

Mało zapewne będzie dusz, któreby miały szczęście mieć mistrzów życia duchownego i nauczyciela modlitwy. Tym w drodze do Boga za wzór i za mistrza podajemy nie uczonych teologów, rozprawiających o rozmaitych stanach dusz i o rozmaitych sposobach czy warunkach dobrej modlitwy, lecz dajemy im przyjaciela i powiernika, Patrona i Ojca, który razem będzie dzielił trudy ich modlitwy i praktycznie w codziennem zmaganiu się uczył będzie: dobrze się modlić. Jest nim św. Józef!

Największa modlitwy wewnętrznej mistrzyni, wielka Teresa od Jezusa, pełna dziecięcej czci i ufności ku św. Oblubieńcowi Dziewicy Marii – oddawszy mu świadectwo, że nigdy nie była zawiedziona w swych prośbach do tego św. Patrjarchy, zwraca się do wszystkich, a zwłaszcza do dusz oddanych modlitwie, z gorącą prośbą, by przez własne doświadczenie sprawdziły prawdę jej słów. „Proszę i zaklinam dla miłości Boga tych, którzy mi wiary nie dają, by zrobili próbę. Zobaczą z własnego doświadczenia, jak korzystną jest rzeczą polecać się temu świętemu Patrjarsze i mieć do niego szczególniejsze nabożeństwo. Dusze modlitwy – przed wszystkiemi innemi powinny żywić dlań cześć synowską… Kto nie ma mistrza, któryby go uczył modlitwy, niech weźmie chwalebnego Świętego za swego kierownika, a nie zboczy z dobrej drogi”.

Słodkości Matki Boskiej.

Tagi

cnoty, Najświętsza Maryja Panna, słodkość Maryi

Albert Wielki w kazaniu jednem wszystkie słodycze, które dusze pobożne u Maryi znajdują, następnie wyliczył:

Słodkim jest jej wzrok pełen miłosierdzia, który wciąż z oka jej matczynego na nas jest zwrócony.

Słodkim jest jej głos, którym w Sercu Boskiego Syna swojego sprawiedliwość względem nas uśmierza.

Słodkim jest jej uśmiech miłościwy, którym Niebo na ziemię sprowadza.

Słodką jest jej powolność na każde życzenie, którą głowę swą łaskawie schyla, aby wszelkie modlitwy usłyszeć, które z ust naszych wychodzą.

Słódkiem jest jej imię, albowiem brzmi jako muzyka nieporównana. Słodkiem było jej pozdrowienie w dzień nawiedzenia, gdy duszę Elżbiety radością i duszę św. Jana Chrzciciela Duchem św. napełniła. Jeżeli w »Zdrowaś Marya« do niej się zwracamy niewymowną dobrocią jedna nam szczęścia w niebiesiech, które tak serdecznie pragnie.

O. Woroniecki. Długomyślność jako właściwa cnota wychowawcy.

Tagi

cnoty, Długomyslność, O. Woroniecki, Szkoła Chrystusowa, wychowanie

I.

Wiadomości nasze z dziedziny życia moralnego znacznie się skurczyły w ostatnich wiekach. Wiele pojęć moralnych głęboko przemyślanych w starożytności i średniowieczu i nader doniosłych dla codziennego życia praktycznego wyszło niejako zupełnie z obiegu, odkąd umysłowość nowożytna zaczęła ulegać powierzchownym doktrynom filozoficznym, powstałym w epoce Odrodzenia.

Szczególnie uderzyć musi jak bardzo poszła w zapomnienie stara doktryna o cnotach. Ślicznie narysowana już u Platona, głęboko zanalizowana przez Arystotelesa i wreszcie raz jeszcze przemyślana w związku z danemi objawienia chrześcijańskiego przez wielkich doktorów Kościoła katolickiego ze św. Tomaszem z Akwinu na czele, jest ona w naszych czasach prawdziwa „terra incognito”.

Jeśli to zapomnienie dotknęło podstawowe cnoty, będące niejako zawiasami, na których życie nasze moralne się obraca, — wszak stąd pochodzi ich nazwa cnót kardynalnych — to cóż dziwnego, że objęło ono i ten cały szereg drobniejszych cnót, które doświadczenie wieków tak pięknie zgrupowało w ramach cnót kardynalnych. A są między niemi prawdziwe perły głębokiej psychologicznej obserwacji i to nader doniosłe dla całości życia moralnego. Jak bowiem dokładne działanie wielkich maszyn nie tylko zależy od prawidłowego funkcjonowania wielkich ich części składowych, ale i od sprawności najdrobniejszych kółek i sprężynek, których niedomaganie może nieraz cały przyrząd zatrzymać w swym biegu, tak i w dziedzinie moralnej drugorzędne i napozór mniej ważne cnoty są nieodzownie konieczne do prawidłowego funkcjonowania pierwszorzędnych cnót podstawowych, a przez nie i całego organizmu moralnego.

Pragnąłbym to pokazać na jednej drobniutkiej, już nawet nie drugorzędnej ale może trzeciorzędnej cnocie, zwanej długomyślnością. Przyznać należy, że i w dawnych wiekach cnota ta nie została należycie opracowana, znajdujemy jednak zarówno u św. Pawła, jak u św. Tomasza bardzo ciekawe wskazówki, które nam pozwolą nieco dokładniej ją zarysować. Odnosi się ona do bardzo specjalnego czynnika naszej psychiki, a jednak, jak to wnet zobaczymy, posiada w zakresie wychowania ogromną doniosłość, tak iż słusznie może być nazwana właściwą cnotą wychowawcy. Dostrzegła to swą genjalną intuicją pedagogiczną świątobliwa założycielka SS. Niepokalanek, Matka Marcelina Darowska i wprost uderzającem jest jak często można się spotkać w jej spuściźnie duchowej z tem żądaniem długomyślności w pracy wychowawczej.

JENERAŁOWA ZAMOYSKA O MIŁOŚCI OJCZYZNY – FRAGMENTY

Tagi

cnoty, Jadwiga Zamoyska, miłość, ojczyzna, wady

Miłość ojczyzny nie tylko że nie wyklucza, ale raczej powoduje zgrozę i boleść wobec tego, co w kraju zdrożnem być może.

Miłość ojczyzny nie polega na jakiemś majaczeniu o prawach narodowych i na poetyzowaniu ich, nie polega na manifestacyach, patryotycznych biesiadach, toastach, szumnych mowach i tkliwych wrażeniach.

Miłość ojczyzny nic nie ma wspólnego z narodową pychą i próżnością, jak to niektórzy mniemają, robiąc sobie jakby punkt honoru narodowego z odrzucenia wszystkiego, co obce, choćby było pożądanem, dlatego że obce a broniąc do upadłego tego, co swoje, choćby było szkodliwem, dlatego że swoje. Próżność narodowa, jak wszelka próżność, jak wszystko, co z zatrutego źródła pychy płynie, jest wadą zabójczą, — zabójczą dla wszelkiego postępu i ulepszenia. « Podłość czy pycha», mówi Krasiński, «to jednakie śmiecie».

Miłość ojczyzny nie polega na nienawiści tych, którym się przypisuje klęski narodowe. Nienawiść może czasami niszczyć to, czego nienawidzi, ale niczego nie może stworzyć, niczego nie może zbudować, żadnej rany nie zagoi, żadnej szkody nie naprawi, żadnej korzyści nie przyniesie.

Miłość ojczyzny jest cnotą, — cnotą w porządku woli bożej, bo wynika z obowiązku stanu, cnotą obywatelską, — a dlatego że cnotą, to siłą, a że jest miłością, więc jak wszelka miłość jest twórczą.

ROLA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W ŚWIETLE NAUKI ŚW. PAWŁA

Tagi

cnoty, Najświętsza Maryja Panna, Niepokalane Poczęcie, O. Woroniecki, łaska, św. Paweł Apostoł

Wiemy dobrze, że św. Paweł Matki Najśw. nie wspomina w swych listach; z wyjątkiem suchej wzmianki w liście do Galatów[1], gdzie Chrystus nazwany jest „uczynionym z niewiasty”, w czym jest może reminiscencja z Hioba[2], nie mamy żadnego śladu, aby myśl św. Pawła zatrzymała się nad stosunkami Jezusa do Swej Matki i nad rolą, jaka Jej została wyznaczona w planie Opatrzności Bożej. A jednak na tę rolę nauka św. Pawła rzuca nam potężny snop światła, a to dzięki temu, że listy jego zawierają bardzo głęboką doktrynę o związku dusz z Chrystusem i o tym udziale, do jakiego są one powołane w dziele Odkupienia.

Czy to w formie ogólnej, czy też w odniesieniu do samego siebie św. Paweł z wielkim namaszczeniem nas poucza o naszym związku z Chrystusem i o współpracy z Nim, toteż wolno nam te teksty zastosować i do Najśw. Maryi Panny i zapytać się jak Ona urzeczywistniła to zjednoczenie i tę współpracę, jaką rolę odegrała Ona przy Zbawicielu, czy i czym różni się Jej udział w Jego dziele, od udziału, który św. Paweł wszystkim duszom wyznacza, a który w szczególności samemu sobie przypisuje.

Apostoł narodów miał zdaje się jasną świadomość tego, że jemu przypadło w udziale pod natchnieniem Ducha św. wyjaśnić nam tajemnicę mistycznej naszej jedności z Chrystusem[3]. Zapewne, że prawda ta została bardzo wyraźnie objawiona nam przez samego Zbawiciela w Jego porównaniu do winnej macicy i latorośli[4], ale św. Pawłowi danem było tę samą prawdę później pogłębić, wyjaśnić i zastosować do wszystkich, zaczynając od siebie.

CNOTA KARDYNALNA MĘSTWA JEJ ISTOTNE CECHY, NIEDOMAGANIA I WYCHOWANIE.

Tagi

cnoty, cnoty kardynalne, męstwo, O. Woroniecki, wychowanie

Grupa cnoty kardynalnej męstwa obejmuje te wszystkie moralne sprawności naszych władz psychicznych, których wspólną cechą jest pewna moc i wytrzymałość wobec trudności, towarzyszących złu, którego pragniemy uniknąć, lub dobru, które pragniemy zdobyć. Zaliczamy więc do niej te wszystkie cnoty, które nas popychają niejako do czynu i wewnętrznie powstrzymują od cofania się przed trudnościami i niebezpieczeństwami życia z nim związanymi.

W grupie tej pierwsze miejsce zajmuje sama cnota męstwa, która daje nam wewnętrzną sprawność opanowania bojaźni wobec grożącego nam zła. Ponieważ zaś najsilniej na nas działa to wszystko, co zagraża naszemu życiu, lub co jest związane dla nas z jakimś bólem lub cierpieniem, przeto cała ta dziedzina w szczególny sposób potrzebuje wzmocnienia ducha i ono to właśnie jest zadaniem męstwa.

Męstwo ma więc sprawić, że w naszym postępowaniu moralnym nie damy się powstrzymać obawą lub strachem od spełnienia w każdej chwili naszego obowiązku.

WSPÓŁCZESNE WYCHOWANIE DUCHOWIEŃSTWA (rok 1930)

Tagi

ciało, cnoty, dusza, kapłan

I.

Nikt nie zaprzeczy, że w czasach dzisiejszych kapłan katolicki ma zada­nia i obowiązki wyjątkowo ciężkie. Oczywiście nie znaczy to wcale, że dopiero współczesne życie przedstawia tak nie­zwykłe trudności, i dawniej niejednokro­tnie stawał duszpasterz wobec zadań bar­dzo skomplikowanych, że wspomnimy choćby czasy rewolucji francuskiej, re­formacji w Niemczech i Anglji, lub prace nad nawróceniem pogan we wszystkich krajach.

Jednakże, można stwierdzić, że duszpasterstwo współczesne ma swoje specjalne trudności. Należy je dobrze po­znać i roztrząsnąć, a wtedy łatwo będzie można wyciągnąć odpowiednie wnioski, jak należy poprowadzić wychowanie młodego duchowieństwa, by mogło sta­nąć z niemi do walki. Trudności te są mniej więcej nastę­pujące.

1. Zdarza się coraz częściej, że duszpasterz w poglądzie i zapatrywaniu do tych, którzy zostali powierzeni jego du­chowej pieczy, nie znajduje żadnego punktu, o który mógłby się zaczepić.

MIŁOSIERDZIE I NASZA NA NIE ODPOWIEDŹ

Tagi

cnoty, miłosierdzie, O. Woroniecki, ufność

„Bądźcie miłosiernymi jako i Ojciec wasz niebieski miłosierny jest” —(Łuk.) [1]).

Mając w dniach miłosierdzia mówić o miłosierdziu, niesposób nie wznieść wzroku w górę do prawowzoru wszystkich cnót, do ich Źródła i do ich Sprawcy. Sam Zbawiciel wzywa nas do tego temi słowy, które nam św. Łukasz przechował w kazaniu na górze: „Bądźcie miłosiernymi jako i Ojciec wasz niebieski miłosiernym jest”. Zacznijmy przeto od krótkiego rozważania tego atrybutu Bożego, jakim jest miłosierdzie, aby potem zatrzymać się na odpowiedzi, z jaką winno się ono z naszej strony spotkać i zakończyć praktycznemi rozważaniami o sposobie i praktykowaniu miłosierdzia wedle wzorów Bożych.

I.

Otwórzmy natchnione księgi Pisma św., a wnet się przekonamy, że żaden przymiot Boży nie jest tak często wspominany i wysławiany, co miłosierdzie. Na każdej niemal karcie dźwięczy ten wyraz w otoczeniu przymiotników podkreślających jego głębię i moc, jego powszechność i trwałość i jego nieskończoną wartość dla dusz ludzkich. Nigdzie jednak hymn na cześć miłosierdzia Bożego nie brzmi tak silnie w Psalmach, które jako całość śmiało można nazwać pieśnią miłosierdzia Bożego. Ktoby chciał w tej myśli przestudjować Psalmy, aby się przekonać, co one o miłosierdziu Bożem mówią, nietylkoby znalazł, że zaledwie miała ich liczba o niem nie wspomina, ale spotkałby się z niajpiękniejszemi określeniami i opisami tego naczelnego atrybutu działalności Bożej. Przyjrzyjmy się niektórym z nich :