Znaczenie Orędzia fatimskiego*

Tagi

Fatima, I piątki miesiąca, Krzyż, modlitwa, Najświętsza Maryja Panna, Niepokalane Serce Maryi, obowiązki, Pierwsze soboty miesiąca, pokuta, poświęcenie, Poświęcenie świata N. S. M., różaniec, wynagrodzenie, Łaska Uświęcająca

Obok wezwania do pokuty, poświęcenie jest kluczowym składnikiem Orędzia fatimskiego. Tak o tym pisze siostra Łucja:

„Nasz dobry Pan pozwoli się obłaskawić, ale z żalem i goryczą skarży się na niewielką liczbę dusz w Jego łasce, które są chętne wyrzec się tego, czego wymaga od nich stosowanie się do Jego Prawa.”

W 1943 roku w okresie Wielkiego Postu siostra Łucja tak pisała do biskupa Gurzy:

„Oto pokuta, o jaką prosi teraz nasz dobry Pan: są nią zwykłe wyrzeczenia, do których powołany jest każdy, kto chce zachowywać przykazania i prowadzić życie sprawiedliwe. Jezus prosi, by wszyscy zostali o tym powiadomieni, gdyż wielu myśli, że słowo pokuta oznacza wielką surowość i, nie odnajdując w sobie siły czy gotowości, traci odwagę i popada w letniość i grzech. W miniony czwartek, o północy, gdy za zgodą moich zwierzchników przebywałam w kaplicy, nasz Pan powiedział do mnie: Wyrzeczenia, o jakie wszystkich proszę, to wypełnianie obowiązków stanu i zachowywanie moich przykazań. Oto pokuta, jakiej oczekuję i wymagam.”

Trzy Zdrowaś Maryjo

Tagi

"Zdrowaś Maria", modlitwa, nabożeństwo, Najświętsza Maryja Panna, Pozdrowienie Anielskie, święci

Pozdrowienie Anielskie jest bezsprzecznie najbardziej wartościową modlitwą maryjną. Jest to modlitwa Archanioła Gabriela (Zdrowaś Maryjo, pełna łaski, Pan z Tobą), modlitwa św. Elżbiety (Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona), modlitwa Kościoła Świętego (Święta Maryjo, Matko Boża …). Bez wątpienia jest to po Ojcze Nasz modlitwa najpiękniejsza, najmilsza Najświętszej Pannie, co Ona sama objawiła św. Matyldzie.

Święci uznawali Ave Maria za modlitwę przepędzającą demony, weselącą aniołów, oddającą chwałę Przenajświętszej Trójcy, radującą Serce Maryi: „Raduj się, pełna łaski…”

Św. Ludwik Grignion de Montfort mówił, że niezawodnym znakiem prawdziwej pobożności maryjnej jest miłość do Pozdrowienia Anielskiego. Rzeczywiście, Ave Maria była ukochaną modlitwą żarliwych czcicieli Najświętszej Panny, którzy uznawali, że najlepiej oddaje ona ich miłość do Niej. Czyż nie pięknie jest pomyśleć, że każde Zdrowaś Maryjo to pocałunek oddawany naszej niebieskiej Matce?

Wiemy zresztą, że nigdy nie zwracamy się do Najświętszej Panienki na próżno – a szczególnie, jeśli modlimy się słowami, które sam Bóg polecił wypowiedzieć do Niej aniołowi, którymi Duch Święty natchnął św. Elżbietę i Kościół Święty. Dlatego powinniśmy mieć pobożny zwyczaj polecania się modlitwie innych, prosząc o zmówienie Zdrowaś Maryjo w naszej intencji. Ma to wielkie znaczenie.

Ucieczka grzesznych

Tagi

grzech, nabożeństwo, Najświętsza Maryja Panna, Ucieczka grzeszników, święci

To wielka pociecha wiedzieć, że niebieskiej Matce powierzono przede wszystkim zbawienie grzeszników, błądzących, zrozpaczonych, którzy do Niej się uciekają.

Św. Gertruda ujrzała w pewnej wizji Najświętszą Dziewicę w płaszczu, pod którym chowało się mnóstwo najróżniejszych zwierząt. Matka Boża dała jej do zrozumienia, że pod Jej płaszczem znaleźli schronienie i ocalenie wszyscy grzesznicy, którzy się do Niej uciekali.

Tę prawdę potwierdzają, w budzący otuchę sposób, wielcy święci i Doktorzy Kościoła. Przytoczmy kilka ich myśli.

Św. Ignacy męczennik mówi: Ten, kto będzie zawsze pełen gorliwości i czci względem dziewiczej Matki Boga, nigdy źle nie skończy. Niemożliwe, Dziewico, aby jakiś grzesznik mógł osiągnąć zbawienie inaczej, jak dzięki Twojej pomocy i Twojemu wstawiennictwu.

Uroczystość św. Jana Chrzciciela – kazanie św. Jana Vianney’a

Tagi

cnota czystości, cnoty, Jezus Chrystus, kazania, męstwo, Najświętsza Maryja Panna, pokora, pokuta, śmierć, św. Jan Chrzciciel, św. Jan Vianney

Dziwny Bóg w Świętych swoich. Ps. 67,36.

Tak rzekł król-prorok, rozważając dobra i łaski, jakich użycza Bóg tym, którzy Go miłują. Tak, moi pobożni Słuchacze, wszystko co czyni Bóg, jest dziwnem; wszystko głosi nam Boga, który jest nieskończony w mądrości, potędze, miłosierdziu i wszelkiego rodzaju doskonałościach. Moglibyśmy jednak sądzić, że w Świętych coś szczególniejszego uczynił, albo by się lepiej wyrazić, że w nich te wszystkie cnoty jaśnieją, które wykonywał Jezus Chrystus w czasie swego śmiertelnego żywota. Rzeczywiście, czy chcemy poznać Jego ukryte życie? Poszukajmy starych pustelników, których włosy zbielały w lasach, a w nich znajdziemy odblask Jego cnót. Czy może chcemy poznać choć trochę najpiękniejszą z cnót, czystość, którą On tak cenił? Pójdźmy do klasztorów, a zobaczymy tam osoby obojga płci, nieustannie krzyżujące swe ciało, by zachować w sobie tę tak piękną cnotę. Czy może chcemy poznać Jego życie apostolskie? Patrzmy na tych wszystkich apostołów i misyonarzy, którzy przepływają morza aby opowiadać Ewangelię poganom, którzy poświęcają swe zdrowie i życie, aby ratować biedne dusze. Może chcemy mieć obraz cierpiącego Jezusa Chrystusa? Patrzmy na miliony Męczenników: jedni z nich umierają na torturach, inni miażdżeni zębami lwów, oddają ducha wśród najstraszniejszych mąk. Tak, moi pobożni Słuchacze, w tych wszystkich Świętych odzwierciedlone życie Jezusa Chrystusa. Właśnie dlatego powiedział już naprzód święty król-prorok: O mój Boże, jakże dziwnym jesteś w Świętych swoich! Św. Jan Chrzciciel, którego uroczystość dziś obchodzimy, jako naszego szczególniejszego patrona, jaśnieje poniekąd cnotami wszystkich Świętych. Życie Zbawiciela jest całkiem ku temu skierowane, by się Ojcu podobać, dusze ratować i pokutę czynić. Tego także rodzaju było życie św. Jana Chrzciciela. Życie Jezusa Chrystusa było czyste; czyste było także życie Jana Chrzciciela. Już w młodziutkim wieku usunął się na pustynię, by walczyć przeciwko grzechowi i umrzeć za swego Boga wpierw, nim On za niego umrze. Jezus Chrystus umarł, by cześć swego Ojca na nowo przywrócić, św. Jan umarł, by potwierdzić prawa Boga swego. O moi drodzy, jakżeż wiele cnót odkrywamy w tym wielkim Świętym! Bez wątpienia piastuje Marya po swym Synu najwyższą godność, ale możemy śmiało powiedzieć, że po Maryi św. Jan Chrzciciel prześcignął innych. Aby was zachęcić do pokładania wielkiej ufności w opiece tego Świętego, wskażę wam niektóre z łask, jakich mu Bóg przed innymi wybranymi użyczył.

Św. Antoni Padewski – Obrońca przywilejów Marii

Tagi

cnoty, dogmat, Encyklika, Najświętsza Maryja Panna, Niepokalane Poczęcie, Rycerz Niepokalanej, Wszechpośredniczka, św. Antoni Padewski

Milicja Niepokalanej wyrosła na glebie franciszkańskiej. O. Maksymilian M. Kolbe rozwijał dzieło swoich poprzedników w zakonie, zaznaczając, że gdy tamci bronili zwycięsko przywilejów Matki Bożej, teraz nadszedł czas na praktyczne ich wykorzystanie w życiu. Tegoroczne ogłoszenie św. Antoniego z Padwy doktorem ewangelicznym Kościoła daje okazję do poznania źródeł mariologii franciszkańskiej i milicyjnej. Ten pierwszy bowiem teolog Braci Mniejszych swym genialnym umysłem wnikał głęboko w Pismo św. i Tradycję i na 700 lat przed nami ukazywał światu te prawdy maryjne, które dopiero dziś stały, lub stają się dogmatami; a zarazem fundamentem M. I.

„Między doktorem z Padwy a św. Franciszkiem (pisze O. W. Schaaf generał Braci Mniejszych w encyklice o św. Antonim, doktorze Kościoła) zachodzi zgodność ducha w pojmowaniu najwyższej godności Marii. Zgodność ta nadała kierunek całej szkole franciszkańskiej, w której podkreśla się szczególnie ważność mariologii i szeroko rozprawia o przywilejach Matki Bożej.

Niepokalane Poczęcie

Św. Antoni stosując do Najśw. Panny to, co św. Paweł w liście do Rzymian odnosił do Chrystusa-Człowieka, zręcznie dowodzi, że Jezus i Jego Matka zostali przeznaczeni „tym samym dekretem”. (Doktryny tej wyraźniej uczył w parę wieków później papież Pius IX). Do Matki Bożej przystosowuje słowa, które prorok Jeremiasz i apostoł Paweł wyrzekli o Chrystusie: On jest „stolicą chwały Wysokości od początku” (Jer. 17, 12) tj. od założenia świata; została przeznaczona na Matkę Boga w mocy wedle ducha poświęcenia.” (Rzym. 1, 4).

Maryja – Niewiastą mocną

Tagi

Biuletyn czcicieli św. Marii Goretti, bluźnierstwa, grzech, katolicy, Najświętsza Maryja Panna, pobożność, Rycerz Niepokalanej

Pobożność ogółu polskich katolików do Matki Chrystusowej jest wielka, na wiekowej tradycji oparta, ufna, czuła, dziecięca. Ma ona wszelako jeden brak i to bardzo wielki. Sama Maryja wskazała nań raz pewnej zakonnicy. Gdy ta błagała Ją słowami hymnu „Ave maris Stella”: „Pokaż, że jesteś Matką”, Matka Boża odpowiedziała: „Pokaż, że jesteś córką”.

Pobożność dziecięca ma wielką zaletę bezgranicznej ufności. Ale pobożność ta jest ślepa. Nie widzi rozmiaru dobroci Matki, Jej cierpień, wyrzeczeń, wielkości, piękna. Nie stara się Jej coraz pilniej poznawać. Jest samolubna: myśli tylko o korzyściach własnych, a zapomina, że Matce trzeba pomóc swoją własną pracą, cierpieniem, modlitwą, że trzeba Ją pocieszać, a zwłaszcza, że trzeba Jej słuchać.

Otóż nie można być na stałe takim niemowlęciem Matki Bożej. Prawdziwą pobożność do Niej poznaje się po wzroście duchowym. A w miarę tego wzrostu powinniśmy coraz lepiej poznawać to, czego prawie się o Maryi nie mówi, a co jest rzeczą oczywistą, że jest Ona nie tylko najsłodsza, najlepsza, najczulsza z matek. Owszem, to prawda. Gdyby zebrać i dodać do siebie miłość wszystkich matek, jakie były, są i będą na ziemi, do ich dzieci, to jeszcze miłość Matki Najśw. do nas jest bez porównania większa. Ale to jest jedna tylko strona rzeczy. Jest jeszcze i druga. Maria jest niewiastą mocną. Pisał o tym dużo Jej czciciel Leon Bloy, Francuz. Piękny Jej obraz dał również Anglik Chesterton w „Balladzie o białym koniu”, kiedy król Alfred w ostatnim, rozpaczliwym ataku na pogan widzi nad sobą Maryję, która

W swym sercu mieczów siedem,

Lecz w ręku miała ósmy!

Maryja jest niewiastą waleczną, która „wszystkie herezje Sama zniszczyła na całym świecie”, która ma tez zetrzeć głowę zła – szatana. Nie ma waleczniejszych, bardziej odważnych, straszliwszych, zapamiętalszych rycerzy jak matki w obronie dzieci. A jakaż musi być Królowa Męczenników, Matka Odkupiciela, która dała nam jedynego Syna na straszną mękę, żeby nas zbawił?

O. Kolbe – Pośredniczka łask wszystkich

Tagi

Biuletyn czcicieli św. Marii Goretti, grzesznik, Najświętsza Maryja Panna, nawrócenie, o. Maksymilian Kolbe, Pośredniczka łask, protestant, Rycerz Niepokalanej

 

(Konferencja O. Maksymiliana Kolbego – 31.05.1938)

Wczoraj w czasie kolacji zaznaczyłem, że święto Matki Bożej, Pośredniczki wszystkich łask jest ściśle złączone z naszą ideą. I powiedziałem, że gdyby Niepokalana nie była Pośredniczką wszystkich łask, nie byłoby racji podbijania całego świata i każdej duszy z osobna dla Najświętszego Serca Jezusowego przez Niepokalaną, bo dusze mogłyby inna drogą dostać się do nieba.

Sprawa pośrednictwa Matki Najświętszej przed kilkudziesięciu laty nie była jeszcze tak głoszona, jak obecnie. Przy zatwierdzeniu aktu oddania się Niepokalanej były nawet trudności. Wahano się co do zdania: „ Przez Twoje bowiem ręce wszelkie łaski z Najsłodszego Serca Jezusowego na nas spływają”. Aż musieliśmy przedstawić dokumenty – zdania Ojców Kościoła – i wtedy dopiero sprawa przeszła.

Na polu rozpowszechniania w Kościele Katolickim prawdy o pośrednictwie Matki Bożej, bardzo wiele pracował świątobliwy kardynał Belgii, Mercier. On to referował tę sprawę osobiście Ojcu św. Piusowi X. nie doczekał jednak chwili, gdy prawda ta zostanie ogłoszona jako dogmat Wiary. Ale dziś, dzięki jego staraniom, mamy we Mszy św. i pacierzach kapłańskich oficjum o Pośredniczce wszelkich łask.

Zaznaczyć należy, że Msza św. o pośrednictwie Matki Bożej nie jest jeszcze powszechnie zaprowadzona w Kościele. Na odprawianie takich Mszy św. trzeba mieć pozwolenie z Rzymu. – Niepokalanów japoński rozpoczął starania, aby obydwa Niepokalanowy miały ten przywilej. Po wniesieniu prośby do Rzymu, nasza kuria generalna wystarała się u Ojca św. o ten przywilej nie tylko dla Niepokalanowów, ale uważała za stosowne rozszerzyć go na cały nasz zakon.

Co do przywileju Pośrednictwa, to módlmy się, aby jak najprędzej został ogłoszony przez Kościół jako dogmat Wiary. Będzie to nowy diadem w koronie Matki Najświętszej.

Pośrednictwo Matki Najświętszej jest bardzo pocieszającą prawdą.

Słyszeliśmy wczoraj na nabożeństwie majowym, ile to nadzwyczajnych łask udziela Niepokalana osobom, co do których zdawać by się mogło, nie ma już żadnej nadziei ratunku.

Teraz przeczytam wam inny jeszcze przykład, zamieszczony w „Przeglądzie Powszechnym” z 1894 r.,  a wy znowu dalej opowiadajcie, gdyż o to prosił nawrócony przez Matkę Najświętszą. Mianowicie jest to opowiadanie proboszcza ks. Pleszczyńskiego:

Przed kilku laty w mieście M., gdzie byłem proboszczem, mieszkał niejaki Werth, protestant, młynarz z zawodu.

Ku bramom raju

Tagi

Najświętsza Maryja Panna, Wniebowstąpienie, Wniebowzięcie, łaska, śmierć

Bądź wiernem dzieckiem Marji! Nie odstępuj od Niej, bo, trzymając się Jej ręki, łatwiej przejdziesz przez życie ziemskie i łatwiej przez bramę śmierci dostaniesz się do wieczności.

Stare legendy opowiadają, że Marja czuła wielką tęsknotę za Synem, po Jego Wniebowstąpieniu. „Kto mi da skrzydła gołębicy, abym mogła ulecieć do Boga mego i znaleźć tam uspokojenie. Jak jeleń do źródeł górskich, tak dusza moja tęskni do Ciebie, o Boże!” Tak modliła się zapewne z psalmistą. I z nienasyconą miłością, wspominając dni minione, odwiedzała miejsca święte, gdzie z Synem swoim często bywała. Cały kraj był pełen pamiątek. Kamienie przydrożne, chatki biednych, woda jezior, dzieci na ulicy – wszystko to mówiło Jej o Nim, który całą Jej miłość posiadał. Myśli Jej ciągle z Nim były, wszystko Go Jej przypominało, On był największą, jedyną miłością w Jej życiu. Jak nikt inny na świecie, mogła szczerze modlić się: „Chciałabym być rozwiązaną i połączoną z Chrystusem”.

Wkońcu i dla Marji nastąpił czas wejścia do nieba. Pożegnanie ze światem nie było gorzkie, ani bolesne. Oczekiwała go z upragnieniem. To też dzień Jej śmierci nie był dniem żałoby, ale dniem wesela. „Z Jej wniebowzięcia radują się aniołowie, chwalą i błogosławią Pana, bo Król niebios pożądał Jej wdzięków. Dziewica Marja została przyjęta do niebieskich przybytków, gdzie Król królów siedzi na gwiaździstym tronie”. Z Chrystusem króluje na wieki. Nie potrzebuje obawiać się Sędziego, bo sam Sędzia idzie na Jej spotkanie, otoczony chórami anielskiemi, aby Królowę nieba w triumfie na tron zaprowadzić. „Wstań przyjaciółko moja, gołębico moja, chodź, bo zima już minęła, chodź z Libanu – będziesz koronowana. Opuść dolinę płaczu, gdzie tyle wycierpiałaś, przyjmij koronę, która Ci od wieków przeznaczona. Otwórzcie bramy, książęta, powstańcie, bo wnijdzie Królowa wspaniałości!”

I po całem niebie rozlegają się zapytania i odpowiedzi: „Kto jest, Ta, która przychodzi z pustymi, przepełniona radością, wsparta o Oblubieńca?” A chóry duchów błogosławionych odpowiadają: „Tyś weselem Izraela, Tyś chluba ludu naszego”.

Jakażby była śmierć nasza szczęśliwa, gdybyśmy mogli tak żyć, jak Marja, i jak święci postępowali. Droga jest śmierć świętych Pańskich przed obliczem Pana. Na nich sprawdzają się słowa, że najlepsza w życiu jest śmierć. Można zrozumieć, że oni z radością umierali i śpiewali, gdy im śmierć została zapowiedziana. „Porzućcie łzy wasze – teraz nie czas na płakanie”, mówił św. Justynjan do swych towarzyszy.

Czy rośnie już w siłę przyszłe pokolenie Maryi? Kilka refleksji.

Tagi

Juan Arecharaleta, katolicy, Najświętsza Maryja Panna, zagrożenia, św. Ludwik Maria Grignion de Montfort

Wierni katolicy dobrze wiedzą, że ostateczny triumf Pana Jezusa dokona się przez Maryję. To Niepokalana Maryja i tylko Ona zmiażdży głowę diabła. Św. Ludwik Grignion de Montfort przepowiadał, że przed przyjściem Antychrysta, gdy nasilać się będzie zło i zepsucie wzbudzi Pan Bóg pokolenie Maryi. Pokolenie to odegra kluczową rolę w ostatecznym zwycięstwie Najświętszej Maryi Panny nad szatanem. Nie możemy jednoznacznie określić na jakim etapie formowania się tego pokolenia sług Maryi jesteśmy. Obwiane jest to tajemnicą, wchodzimy bowiem tu w sferę duchową. Jak pisał św. Ludwik o sługach Maryi: w oczach świata będą mali i biedni, poniżeni, prześladowani i uciskani, jak pięta w stosunku do innych członków ciała. Ale w zamian za to, będą oni bogaci w łaski Boże, które im Maria rozdawać będzie obficie, będą wielcy i wznosili w świętości przed Bogiem, wyniesieni ponad wszelkie stworzenie przez żywość swej gorliwości, i będą tak potężnie pomocą Bożą wspierani, iż piętą swej pokory wespół z Marią zmiażdżą głowę szatana i staną się sprawcami tryumfu Chrystusowego.

Nie trudno jednak zauważyć pewnych symptomów pogłębiającego się zła, przewagi kłamstwa i niesprawiedliwości. Takie znaki łatwiej dostrzegamy gdyż zło jest bardziej widoczne niż dobro. W ostatnich latach nasiliły się w naszym narodzie jawne i publiczne ataki na osobę Najświętszej Maryi Panny. Już nie tylko bluźni się przeciwko Bogu i Kościołowi ale także przeciw Królowej Korony Polskiej.

Z pewnością są to już znaki apokaliptyczne. Ale to nie wszystko. Zmierzam do czegoś zupełnie innego. Zadaję sobie pytanie: Jakie jest nasze (jako katolików) przywiązanie do Najświętszej Maryi Panny?

Bądź pozdrowiona

Tagi

Aniołowie, Archanioł Gabryel, grzech, Najświętsza Maryja Panna, Łaska Uświęcająca, łaska, św. Chryzostom

„Bądź pozdrowiona łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławionaś Ty między niewiastami”.

Archanioł Gabrjel to jedno przedewszystkiem wychwala w Marji, że jest łaski pełna. Nie urodę ja Twoją uwielbiam, chociażeś piękna, jak księżyc, jak słońce, ale łaski których jesteś pełna. Ani wielki ród Twój, jako córki Dawida, ja w Tobie podziwiam, tylko tę obfitość łask, któremi Bóg ubogacił Twą duszę.

Żadna z rzeczy doczesnych nie sprowadza mnie dzisiaj na ziemię, aby Cię pozdrowić, ale jedynie bogactwo łask Twoich.

Bądź pozdrowiona łaski pełna. Tyś całego świata podziwem. I Bóg, który Cię stworzył, aniołowie, którzy Mu pieśni chwały nieustannie śpiewają, podziwiają Cię przez usta moje, boś łaski pełna.

I aż po dziś dzień cały świat chrześcijański wysławia wielkość i godność Twoją dla tych łask, których jesteś pełna.

Św. Chryzostom mówi o Tobie: – „Święta zawsze Dziewica Marja, cud to naprawdę wielki. Bo cóż nad nią większego lub chwalebniejszego znaleziono w którymkolwiek czasie, albo może być znalezione kiedy? Ona sama wielkością swą przewyższyła niebo i ziemię. Bo cóż nad Nią świętszego? Ani prorocy, ani apostołowie, ani męczennicy, ani patryarchowie, ani aniołowie, ani trony, ani państwa, ani cherubini ani zresztą ni między widomemi stworzeniami, ni niewidomemi większego lub chwalebniejszego znaleźć nie można”.

Rozważając, o Matko, Twą chwałę, widzę, że nad łaskę nie ma nic droższego, skoro nią obdarzył Cię Bóg, Ciebie, najwięcej umiłowaną od wieków. Wszystko więc złoto i srebro obok łaski Bożej jest niczem. Wszystkie bogactwa całego świata w porównaniu z łaską są prochem tylko.

Gdy łaskę mam, mam wszystko, bo Bóg sam mieszka we mnie, a dusza moja jaśnieje niewypowiedzianą pięknością nad naturalną.

O tę urodę duszy powinienem starać się przedewszystkiem, bo wiem, że uroda ciała przeminie, a duszy uroda potrwa na wieki. Ani jej czas nie zdoła zniszczyć, ani choroba, ani nawet grób, zawsze ona jak słońce będzie jaśnieć przed Bogiem, a zapłatą jej jest wieczne królowanie w niebie.

Pan z Tobą. Tak jeszcze pozdrawia Gabrjel Marję. Pan z Tobą.

Od pierwszej chwili poczęcia, Tyś Bogu najmilsza, Tyś z Bogiem najściślej złączona. Pan z Tobą. Bóg obrał Cię za mieszkanie sobie, kiedy Cię jeszcze na świecie nie było, byłaś już w Panu, boś wyszła z ust Najwyższego pierworodną przed wszystkiem stworzeniem (Ekl. 24, 25).